به طور کلی پلیمر ها از نظر کاربرد به سه دسته ترموپلاستیک، ترموست و الاستومر تقسیم می شوند. در این میان موادی مانند پشم شیشه وجو دارد که در واقع پلیمر سیلیسی است.
در ترموپلاستیک ها ساختار ساده پلی اتیلن در پلی پروپیلن، پلی استیرن، پلی وینیل کلراید و تفلون وجود دارد که با جایگزین کردن اتم هیدروژن در جوانب ساختار اصلی، ماهیت مولکول تغییر میکند مثلا در تفلون. پس از آنکه مولکول های بیشتری به اسکلت اصلی اضافه شود زنجیر سفت می شود. در نایلون ها، آکریلیک ها، استال ها، سلولزیک ها و پلی کربنات ها، افزودن گروه های قطبی یعنی پیوند هیدروژنی، سبب افزایش استحکام می شود. بالاخره با استفاده از اتصال های جانبی مثلا در پلی استر و لاستیک به صلابت گروه پلاستیک ترموست رسانده می شود.
ماده | چگالی (گرم بر سانتیمتر مکعب) | استحکام کششی (نیوتن بر میلیمتر مربع) | مدول الاستیکی (نیوتن بر میلیمتر مربع) | تغییر طول نسبی تا شکست (درصد) |
PE | 0.96 تا 0.92 | 30 تا 10 | 1200 تا 200 | 1000 تا 100 |
PS | 1.08 تا 1.05 | 75 تا 50 | 3600 تا 3200 | 5 تا 3 |
PP | 0.896 | 35 تا 21 | 1300 | 700 تا 250 |
PVC | 1.38 | 60 تا 50 | 3000 | 100 تا 20 |
PA | 1.15 تا 1.1 | 85 تا 65 | 3400 تا 1300 | 250 تا 40 |
PTFE | 2.3 تا 2.1 | 26 تا 18 | 4000 | 250 تا 200 |
UP,EP | 1.2 | 70 تا 60 | 5000 تا 3000 | 2 |
جدول 1- خواص و کاربرد تعدادی از ترموپلاستیک ها
بسپار هایی با ساختار مولکولی شبکه ای و پیوندهای عمدتا کووالانسی شکل گرفته اند. به همین علت ترموست ها استحکام، سفتی و سختی بالایی دارند بنابراین ترد هستند. ساختار شبکه ای که یک مولکول بسیار عظیم ایجاد می کند اثر تعیین کننده بر روی خواص ترموست دارد. جدول 2 خواص برخی از ترموست ها را بیان می کند.
ماده | چگالی (گرم بر سانتیمتر مکب) | استحکام کششی (نیوتن بر میلیمتر مربع) | مدول الاستیکی (نیوتن بر میلیمتر مربع) | تغییر طول نسبی (درصد) |
فنولیک ها | 1.27 | 60 | 9 | 2 |
آمینو رزین ها | 1.5 | 67 | 11 | 1 |
پلی استرهای اشباع نشده | 1.28 | 87 | 4 | 3 |
اپکسی رزین ها | 1.25 | 100 | 3 | 6 |
سیلیکون ها | 1.55 | 27 | 8 | 0 |
جدول2- خواص و کاربرد تعدادی از ترموست ها
از مواد پلیمر مصنوعی و طبیعی (مانند لاستیک خام) تشکیل شده است. بنابراین یک بسپار سنگین با ساختار درهم پیچیده است که دارای رفتار و مشخصاتی مانند لاستیک است. لاستیک ها انعطاف پذیرند.به طور کلی در ساخت تسمه، لاستیک چرخ خودرو، O رینگ (حلقه)، شلنگ و روکش سیم های الکتریکی استفاده می شود. از نظر سختی لاستیک ها به سه دسته نرم، نیمه سخت و سخت تقسیم بندی می شوند. هرچه مقدار گوگرد بیشتر شود لاستیک سخت تر می گردد. لاستیک ها پنج جز دارند که شامل گوگرد، شتاب دهنده، پلیمر (حدود 45 تا 65 درصد)، عوامل محافظتی (مانند انتی ازنات)، و افزودنی ها می شوند. با افزایش مقدار گوگرد، الاستومتر سخت تر می شود و به عنوان پایه لرزه گیر برای نصب موتور به کار می رود. جدول زیر خواص لاستیک های مختلف را نمایش می دهد.
ماده | چگالی (گرم بر سانتیمتر مکعب) | استحکام کششی (نیوتن بر میلیمتر مربع) | ازدیاد طول نسبی (درصد) | |
تقویت شده | تقویت نشده | |||
پلی ایزوپرن (لاستیک طبیعی) | 0.93 | 27 | 17 | 850 تا 750 |
بوتادین استیرن | 0.94 | 24 | 1.2 | 600 تا 400 |
بوتادین اکریلونیتریل | 1.0 | 6 | 3.4 | 700 تا 450 |
پلی کلروپرن (نئوپرن) | 1.25 | 27 | 20 | 900 تا 800 |
سیلیکن | 1.6 تا1.1 | 8 | 2 | 600 تا 100 |
جدول3- خواص و کاربرد تعدادی از لاستیک ها